Wychowanie to pojęcie stare jak świat. O wychowaniu mówiono już w starożytności. Jednak to, w jaki sposób pojmowano wychowanie zmieniało się na przestrzeni lat. Oczywiście na początku było ono bardzo surowe. Nie w sposób tutaj nie wspomnieć o wychowaniu dzieci w starożytnej Sparcie, w której to wrzucano młodego chłopca do potoku i sprawdzano czy się uratuje, po czym przy nieudanej próbie stwierdzano, że dziecko nie będzie dobrym Spartaninem. Nie bez powodu powstało powiedzenie „spartańskie warunki”.
Wychowanie dzieci
Jednak kiedy porównujemy tamto wychowanie z dzisiejszym, dochodzimy do wniosku, że dzisiaj to tak naprawdę dzieci wychowują się w większości w iście rajskich warunkach. Chociaż to różnie bywa. Pojmowanie wychowania zmienia się bardzo szybko, można by rzec, że wręcz z roku na rok. Nawet nasi rodzice często byli wychowywani w totalnie innej rzeczywistości i na zupełnie innych zasadach. Nie raz słyszymy od nich: „A za moich czasu do byś dostał po tyłku i na tym by się skończyło”. Pamiętamy nawet, że jeszcze nie tak dawno to rodzice mieli decydujący głos przy wyborze swojej „drugiej połówki”. Warto wspomnieć tu chociażby kultowy już film „Kogel-mogel”, gdzie córka przymuszona do małżeństwa z obcym sobie człowiekiem, ucieka z domu. Warto podkreślić tu datę powstania tego filmu – rok 1988! Nieco ponad 30 lat temu dyktowano dziecku z kim ma wziąć ślub. W dzisiejszych realiach nie do pomyślenia.
Należy zaznaczyć i uczciwie powiedzieć, że zarówno stary model wychowania, jak i ten współczesny mają swoje wady i zalety. Przede wszystkim dzisiaj dzieci mają o wiele więcej wolności i niezależności, mówiąc kolokwialnie więcej luzu niż dawniej. I tu pojawia się pytanie – czy to aby na pewno jest dobre dla dzieci? I w ogóle co oznacza ta wolność i niezależność? Przecież rodzic musi mieć jakiś autorytet, i kiedy on wyda dziecku jakieś polecenie, to dziecko powinno posłuchać. Przede wszystkim ta wolność nie polega na tym staropolskim porzekadle „róbta, co chceta”, lecz na ustaleniu pewnych zasad i przestrzeganiu ich, nawet w tak małej gromadzie, jaką jest rodzina. I przy tym ustalaniu zasad powinni mieć głos wszyscy członkowie rodziny od najmłodszego do najstarszego.
Prezent dla dziecka
Powinno się nawet wprowadzić jakiś system nagród i kar. I stosować je obie. A czym może być nagroda? Otóż to nie tylko prezent dla dziecka. Nagrodą może być również zwykła pochwała, miłe słowo, przyzwolenie na coś np. na wyjście na imprezę i pozostanie na niej do określonej godziny.
I tak rzeczywiście, pomijając wszelkie patologie, w dzisiejszych rodzinach zazwyczaj bywa. Natomiast należy pamiętać o tym, aby nie popadać w skrajności. Nie bez powodu mówi się dzisiaj tak wiele o dzieciach rozpieszczonych, zagłaskanych, niezaradnych. W krajach anglosaskich powstało nawet określenie „helicopter parents” o rodzicach nadopiekuńczych.
Dbajmy o to, aby nasze relacje rodzinne opierały się na zaufaniu. Ale miejmy też w tych naszych małych społecznościach, jakimi są rodziny, aby były w nich jakieś zasady, a jednocześnie niech przede wszystkim w rodzinie rządzi miłość.
